ظروف سفالی ساده و لعاب دار

 

1- قدمت کاربرد ظروف سفالی، بر اساس یافته ­های باستان شناسی در عراق به حدود 12000 سال پیش و در ایران (روستای گنج دره کرمانشاه )  به حدود 8000 سال قبل برمی­ گردد.

 

2- معمولاً ظروف سفالی در حرارتی معادل 800 درجه سانتیگراد و حدود 8 ساعت پخته می­ شوند. 

 

3- طبّ سنتی، پخت غذا را در ظروف سفالی بدون لعاب را به دلیل باقی ماندن غذا در خلل و فرج سفال، جایز نمی داند امّا منعی برای انواع لعابدار قائل نیست:

 

« و اما طبخ طعام‏ در ظرف فخّارى‏ يعنى گلينى خصوص لعابدار آن ممنوع نيست‏. هرگاه لعاب نداشته باشد زياده از دو سه بار طبخ ننمايند به جهت آنكه اجرام غذا در خلل و فرج مسام آن باقى مى‏ماند و متعفن مى‏گردد و باعث تعفن و فساد طبخ خواهد شد و موجب حميات و انواع امراض رديه مى‏گردد در هر شخص به واسطه غلبه خلط غالب در مزاج او. »[10]

 

4- ظروف سفالین لعاب­دار (که در دمای 1100درجه لعاب داده می­ شود) در صورت توزیع یکنواخت و بدون خراش و شکستگی و گسیختگی لعاب، به لحاظ وجود ترکیب شیشه گون مناسب­ ترند.

 

5- با این حال و با توجه به این که در ترکیب لعاب، از شیشه، سیلیس و اکسیدهای فلزات(اکسید مس برای تهیه لعاب آبی رنگ، اکسید سرب و قلع همراه قلیائیات برای تهیه لعاب زرد رنگ و اکسیدهای فلزی مخلوط برای تهیه سایر رنگ ها مثل سبز و قهوه ­ای ،....) استفاده می­ شود؛ وجود ریختگی و شکستگی قشر لعابی امکان تماس مستقیم اسیدهای موجود در مواد غذایی با اکسیدهای یادشده و آثار سوء انحلال آنها در مواد غذایی را می­ تواند در پی داشته باشد. لذا نگهداری طولانی مدت مواد غذایی مرطوب به خصوص اسیدی در ظروف لعابدار دارای ریختگی صلاح نیست.