مسجد وکيل يا جامع وکيل از آثار دوره زنديه در شيراز است . اين مسجد با 11 هزار متر مربع مساحت ، 8660 متر زيربنا ، 120 متر طول و 80 متر عرض در سال 1187 ه .ق . توسط کريم خان زند در محله درب شاهزاده ، خيابان طالقاني فعلي و در حد فاصل حمام وکيل و بازار وکيل ساخته شده است .
در دو لنگه ورودي مسجد با 8 متر ارتفاع و 3 متر پهنا در هر لنگه ، در ضلع شمالي مسجد قرار گرفته است . و در کنار آن نيز ورودي در بازار شمشيرگرها وجود دارد .

بر فراز سر در مسجد کتيبه اي کاشي کاري شده قرار دارد که با خط نسخ آيات قرآني بر روي آن نگاشته شده است . در پايان نيز تاريخ 1306 ه . قيد گرديده است . بر فراز آن نيز در ميان فضايي کاشي کاري شده ، کتيبه اي قرار دارد که نام فتحعلي شاه و حسين علي ميرزا با خط ثلث و آب طلاکاري شده بر روي آن نگاشته شده است .

در پيشاني طاق سردر ، کاشي هفت رنگ وجود دارد ، در زير طاق نيز با کاشي هفت رنگ مقرنس کاري شده است . دو طرف جرز طاق نيز با تصاوير گل و بته کاشي کاري شده است در دو طرف در ورودي دو کتيبه قرار گرفته که با خط ثلث عالي بر روي آن عبارت محمد ، علي ، الله اکبر بر روي کاشي نگاشته شده است . بر فراز چهار چوب اين در ، سنگ سه گوشي است که بر پايين آن نيز همان عبارات نگاشته شده و در پايان نيز تاريخ 1260 قيد گرديده است .

در ورودي به سوي دالاني هشت ضلعي گشوده مي شود که سقف آن با تصاوير گل و بته کاشي کاري شده و بر روي آن با خط کوفي عبارات لااله الاالله و ياعلي نوشته شده است .

بر ديوار رو به روي در ورودي مجلسي کاشي کاري شده به شکل مربع  مستطيل قرار دارد که به دو بخش تقسيم شده است و بر روي اين دو حديثي از حضرت رسول (ص) با خط نستعليق نوشته شده است .

در زير اين کتيبه ، قطعه سنگي گندمکاري به شکل مربع مستطيل قرار گرفته که با خط نستعليق عباراتي بر روي آن نگاشته شده است . در کنار اين قطعه سنگ ، کتيبه اي از سنگ مرمر مربع شکل قرار دارد که با خط نسخ بر روي آن عباراتي نگاشته شده است .

بر ديوار رو به روي حياط نيز سنگي سه گوش با عبارات لااله الا الله به خط کوفي قرار گرفته است . در زير آن نيز بخشي از آيت الکرسي نگاشته شده است .

دالان هشت ضلعي به دو راهرو متصل است که در زاويه 90 درجه اي راهرو سوم ، حياط مسجد با طول 60 متر و عرض 60 متر با کف پوشي از سنگ مرمر قرار گرفته است . در انتهاي راهرو اول سمت چپ در ورودي ، دستشويي و اتاق هايي قراردارد که پيش از اين اتاق طلاب بوده و هم اينک به انبار تبديل شده است .

در وسط حياط حوضي به طول40 متر و عرض 5 متر و عمق 2 متر با تخته سنگ هايي در لبه آن به طول  3 تا 4 متر به کار رفته است .

در چهار ضلع حياط ، طاق نماهايي قرار گرفته است که تا ارتفاع يک متر از سطح زمين در پايين جرزها ستون ها ، سنگ گندمک با تصاوير گل و بته حجاري شده ، قرار گرفته است . بر فراز اين سنگ ها کاشي کاري شده است و با تصاوير گل ، بته ، نارنج و اسامي خداوند ، مزين شده است .

در ضلع شمالي مسجد طاق مرواريد با دو گلدسته کاشي کاري شده قرار گرفته که ارتفاع آن 20 متر و پهناي دهنه آن به تنهايي 12 متر و با جرزهاي کاشي کاري شده سمت چپ و راست طاق 20 متر است . در چهار ضلع طاق مرواريد ، سه طاق نماي کوچک و يک شاه تويزه قرار دارد . يکي از اين طاق نماها ، دهنه راه ورود به حياط مسجد است و سه طاق نماي ديگر جلو رواقي با 5 متر عرض را تشکيل داده اند . نماي بيروني طاق مرواريد ، سقف و جرزهاي آن نيز با کاشي هفت رنگ با طرح هاي گياهي و هندي پوشيده شده است .در چهار ضلع حياط ، طاق نماهايي قرار گرفته است که تا ارتفاع يک متر از سطح زمين در پايين جرزها ستون ها ، سنگ گندمک با تصاوير گل و بته حجاري شده ، قرار گرفته است . بر فراز اين سنگ ها کاشي کاري شده است و با تصاوير گل ، بته ، نارنج و اسامي خدانوند ، مزين شده است .

در ضلع شمالي مسجد طاق مرواريد با دو گلدسته کاشي کاري شده قرار گرفته که ارتفاع آن 20 متر و پهناي دهنه آن به تنهايي 12 متر و با جرزهاي کاشي کاري شده سمت چپ و راست طاق 20 متر است . در چهار ضلع طاق مرواريد ، سه طاق نماي کوچک و يک شاه تويزه قرار دارد . يکي از اين طاق نماها ، دهنه راه ورود به حياط مسجد است و سه طاق نماي ديگر جلو رواقي با 5 متر عرض را تشکيل داده اند . نماي بيروني طاق مرواريد ، سقف و جرزهاي آن نيز با کاشي هفت رنگ با طرح هاي گياهي و هندي پوشيده شده است . ازاره داخلي طاق از سنگ مرمر سبک است و ازاره جرز هاي دو سوي چپ و راست طاق از بنگ گندمک منقش ساخته شده است . بر فراز پيشاني طاق بر روي کاشي هفت رنگ ، عباراتي نگاشته شده است . بر روي جرزهاي دو سوي طاق نيز با خط نسخ عباراتي نگاشته شده است . در کمرکش طاق کتيبه اي با تاريخ 1243 قرار دارد . در لبه داخلي طاق نيز کتيبه اي با خط ثلث از آيات قرآني قرار گرفته است .

در ضلع جنوبي حياط مسجد ، طاقي در قرينه با طاق مرواريد و همانند آن با چهار طاق نما ساخته شده است . در زير اين طاق ، در ورودي شبستان بزرگ مسجد با ابعاد 75×36 متر قرار دارد . طول شبستان 13 دهنه و عرض آن 5 دهنه دارد . در اين شبستان 48 ستون سنگي يکپارچه با ارتفاع 5 متر و قطه 80 سانتيمتر با طاق هاي ضربي قرار گرفته است که به صورت مارپيچي به سبک زنديه حجاري شده است . کف پوش شبستان تخته سنگ هايي صاف است و ازاره آن تا ارتفاع يک متر و نيم از سطح زمين پوشيده از سنگ گندمک است .

در اين شبستان محرابي با کاشي هفت رنگ و تصاوير گل و بته قرار دارد که ازاره آن به ارتفاع يک متر از سطح زمين پوشيده از سنگ مرمر است .

سقف محراب مقرنس کاري شده و در وسط محراب عباراتي بر روي کاشي نوشته شده است . در گوشه هاي بيروني سقف محراب نيز آياتي با خط ثلث نوشته شده است . جرزهاي سمت راست و چپ محراب پوشيده از کاشي هفت رنگ است و در آن کاشي معرقي به کار رفته که بر آن عبارت ياعلي به خط کوفي نوشته شده است .

در سمت چپ محراب منبري با طول 6 .40 متر و عرض 1 .26 متر و قطر 5 .5 متر از جنس مرمر مراغه آذربايجان با 14 پلکان قرار گرفته که همچنان پابرجاست .

در ضلع غربي حياط 11 طاق نما وجود دار که بر جرزها و لچکي آنها کاشي هاي رنگين قرار گرفته است .  در پيشاني اين طاق نماها ، اسامي خداوند نقش بسته است . بر پيشاني طاق ششم نيمه اي آيه اي قرآني با خط نسخ نگاشته شده و در ضلع شرقي که قرينه ضلع غربي با 11 طاق نما و کاش کاري رنگين است ، بر پيشاني طاق ششم ، نيمه اول آيات طاق ششم ضلع غربي با خط نسخ نوشته شده است .

در اين شبستان ، سقف ( گنبد هاي ميان تويزه ها ) تنها در امتداد در ورودي تا محراب کاشي کاري شده و بقيه عرق چين ها از آجر است .

در پشت هر دو طاق نماهاي ضلع شرقي و غربي ، رواقي کوچک قرار دارد که در پشت رواق ضلع شرقي شبستاني 4 دهنه با طول 25 متر و عرض 20 متر قرار گرفته که سقف آن آجري است و در آن 12 ستون سنگي يکپارچه به ارتفاع 5 متر قرار دارد . اين شبستان را شبستان زمستاني مسجد مي نامند . در کتيبه هاي سر در ورودي و حاشيه ايوان آيات قرآني با خطوط ثلث و نسخ در زمينه لاجوردي نگاشته شده است . در ضلع شمال شرقي حياط مسجد ، حياط کوچکي با 35 متر طول و 20 متر عرض قرار گرفته که درون آن نيز حوضي سنگي وجود دارد .

اين مسجد يک بار به وسيله حسين علي ميرزا فرمانفرما فرزند علي شاه قاجار (1250 - 1212 ه .ق) مرمت شده است . مسجد وکيل به مدت 10 سال محل برگزاري نماز جمعه بوده است .
مسجد وکيل در سفرنامه به سوي اصفهان پيرلوتي اين گونه معرفي شده‌است : " امروز خوشبختانه موفق شدم وارد مسجد کريم خان شوم بي شبهه اگر مدتي در اين جا بمانم به همه محل‌هايي که دخول به آنها اکنون به طور کامل برايم ممنوع است ، وارد مي‌شوم . مردم اين شهر نسبت به من بسيار ملايم و مهربانند . خطوط و نقوش معماري مسجد ، ساده و بي آلايش است ، ولي در همه جا ، ميناکاري و رنگ‌ هاي سبز و قرمز ديده مي‌ شود و اين تجمل به حد افراط رسيده ‌است هيچ قسمتي از ديوار را نمي ‌توان يافت که به دقت ميناکاري نشده باشد . اکنون در کاخي لاجوردين و فيروزه فام هستيم .
سازمان ميراث فرهنگي اين بنا را در سال 1311 ه .ش . با شماره 182 به ثبت تاريخي رسانده است .