پل قطور
پل قطور پلي است که در مسير راه آهن ايران و ترکيه در نزديکي خوي ساخته شده ‌است . اين پل از نوع زير قوسي است و تا مدت ‌ها بزرگ ‌ترين دهانه قوسي را در بين پل‌ هاي ايران داشت . همچنين اين پل در زمان جنگ ايران و عراق مورد اصابت راکت ‌هاي عراقي قرار گرفت . گفتني است مهندس سازنده اين پل يک زن آلماني است که پيش از انقلاب کار ساخت آن را اجرا کرد . اين پل در ?? کيلومتري جنوب غربي شهر خوي و در دهستان بخش قطور از توابع شهرستان خوي در استان آذربايجان غربي مي‌ باشد .
 
پل فلزي راه آهن ايران و ترکيه ، در کيلومتر 21 جاده آسفالته محور خوي ـ قطور در منطقه خوش آب و هوا با منظر بسيار زيبا و بديع و آبشار هاي کوچک و بزرگ  که از ارتفاعات کوه ها با سايش و صداي روح افزا ، خود را به رودخانه جاري قطور مي رسانند ، واقع شده است .
عارضه هاي طبيعي در جوار راه ريلي با پل ها و راه آهن که به صورت ماهرانه در دل کوه و دامنه هاي ارتفاعات کشيده شده   و در کنار آن ، چشمه هاي آب جاري و آبگرم ، بر اهميت گردشگري اين منطقه افزوده است و اميد مي رود با اتمام جاده منتهي به مرز رازي ، گردشگران داخلي و خارجي  بيش از پيش به عمق اين محور پا بگذارند که ديدن اين مناظر و استفاده از آب و هواي بکر آن خارج از لطف نيست .
 
پل هوايي قطور يکي از بزرگ ترين و حساس ترين پل هاي ريلي خاورميانه محسوب مي شود . اين پل مهم همچنين  نقش به سزائي در امر مبادله کالا و مسافر بين ايران و اروپا و بلعکس دارد . اين تنها پل موجود در محور قطور نيست بلکه تعداد 254 پل کوچک و بزرگ فلزي و سنگي  و همچنين تعداد 37 تونل بزرگ و کوچک بر اهميت اين منطقه از ديارمان افزوده و جاذبه هاي بسيار زيبايي را پديد آورده است  .
 
احداث اين پل در سال 1347 توسط دو شرکت ايراني ( رانکين ) و شرکت اتريشي ( پور ) پي ريزي و پايه هاي بتوني آن اجرا و اسکلت فلزي و شاسي آن توسط امريکائي ها انجام گرفت و در تاريخ 1350/7/5 خط ريلي ايران و ترکيه رسما افتتاح گرديد و مبادله کالا هاي اساسي کشورهاي اروپائي و ايران از اين طريق امکان پذير شد و نقطه عطفي در تاريخ راه آهن ايران به شمار آمد .
راه آهن ايران و ترکيه که در سال 1347 احداث ودر تاريخ 1350 بهره برداري شد براي هر دو کشور ايران و ترکيه بسيار حائز اهميت بوده و خواهد بود ، ولي نقش اين پل مهم براي ايران علاوه بر اهميت ، بسيار حساس و حياتي محسوب مي گردد . قطار هاي حامل مواد سوختي ، کالا ، تانکر هاي سوخت رسان و در اين سال هاي اخير ناوگان مسافر بري به قطار هاي عبوري از اين محل افزوده شده است که از ترمينال تبريز به وان و ايستگاه قره تپه سلماس و نيز از طريق ترمينال سراي خوي که در کيلومتر 68 در نزديکي مرز امکان پذير مي باشد  .لازم به ياد آوري است اين مجموعه  با دارا بودن ترمينال بسيار عالي و مجهز آماده خدمات رساني به مردم مي باشد .
به طوريکه اين پل ارتباط دهنده راه ريلي ايران به ترکيه ، اروپا و اخيرا نيز به علت پيوستن کشور هاي شرق آسيا به حمل و نقل ريلي ناچار اين گلوگاه ارتباطي ، راه ورود آسياي شرق به اروپا مي باشد .
اين راه ريلي تنها 53 کيلومتر آن در محور خوي قطور واقع شده است و ابتداي آن در کيلومتر 18 و انتهاي آن کيلومتر 73 نقطه صفر مرزي ايران و ترکيه مي باشد . اين خط ريلي از طريق کوه هاي اوزالپ به وان و در نهايت به اروپا متصل مي شود .
به طور کلي ابتداي اين خط راه آهن ، کشور چين و انتهاي آن اروپا مي باشد که اين امر ، به  نقش و اهميت اين راه را که تنها به وجود پل بسيار زيبا و عظيم قطور بستگي دارد ، افزوده است .
طول اين پل حساس 448 متر  ، طول ارک فلزي پل 223 متر و ارتفاع آن از سطح رودخانه قطور 118/28 سانتي متر داراي 10 عدد پايه بتوني مسلح بوده که 6 عدد از اين پايه ها به طرف خوي و 4 عدد از پايه هاي بتوني به سمت رازي مي باشد و در مجموع داراي 8 دهنه که به صورت اکس به اکس در امتداد هم گسترش يافته ‌اند .
رنگ اين پل فلزي در گذشته به رنگ قرمز بود ليکن جهت استتار از حمله هوائي دشمن عراقي ،  به رنگ خاکي رنگ آميزي شده است   .
به طور کلي وجود پل هوائي در مدخل ورودي به دره معروف قطور علاوه بر جاذبه توريستي ، اهميت نظامي بسيار زيادي براي کشورمان نيز دارد که هدف از تاسيس و استقرار پادگان نظامي ارتش در شهرستان خوي ، در مرحله نخست  براي حراست و سد نمودن قواي بيگانه از محور خوي ـ قطور که از جمله معدود محور هاي استراتژيکي کشورمان محسوب شده ، مي باشد و در اين بين فرماندهان و دانشجويان  دوره عالي نظامي ( فرماندهي و ستاد ) در طول سال چند بار براي شناسائي و پي بردن و اندوختن به دانش نظامي خودشان حضوراً براي توجيه عيني از پل ها و تونل ها و تنگه  به اين محور اعزام مي گردند .
مردم شهرستان خوي و اهالي نزديک به پل هوائي مانند روستاي سنور ، رهال ، استران ، دره خان وغيره  ... خاطره‌ي بمباران هاي هوائي پل قطور را هرگز فراموش نکردند .
 
عراق به اهميت اين پل استراتژيک پي برده و چندين بار اقدام به حمله هوائي براي انهدام پل و قطع خط ريلي ايران و اروپا نمود تا عملا راه مبادله کالاهاي اساسي که در آن برهه در تحريم اقتصادي و نظامي بوديم ، قطع کند که با اقدام شجاعانه جان برکفان يگان هاي پدافند هوائي و موشکي پادگان ارتش  خوي که در آن ايام مسوليت حراست اين نقطه حساس کشور را داشتند هواپيماهاي دشمن را جهت رسيدن به اهداف واقعي خود که همانا انهدام کامل پل هوائي بود ،  ناکام گذاشتند .
در طول جنگ تحميلي بارها  اين پل مورد تعرض هواپيماهاي عراقي جهت انهدام و ساقط نمودن مبادله ريلي ايران و اروپا قرار گرفت و تعداد بمباران ها و تاريخ آسيب هاي وارده به شرح زير است .
حمله هوائي اول در تاريخ 22/12/64 که منجر به آسيب پايه هاي فلزي ارک و شاسي  دومين حمله هوائي در تاريخ 65/3/5 منجر به شهادت 6 نفر از نيروهاي راه آهن و پرسنل پدافند هوائي  حمله سوم در تاريخ 65/10/28منجر به وارد شدن خسارتي به پايه بتوني اصلي سمت رازي شد . حمله چهارم در تاريخ 66/12/7 که پايه بتوني سمت سلماس آسيب ديد و حمله هوائي پنجم درتارخ 66/12/26 مجددا به پايه بتوني سمت سلماس انجام شد .
 
به علت خسارات وارده ، در اوايل قطارها ، براي کاستن از شدت تکان پل ، با موتور خاموش از پل عبور مي کردند که خود داراي خطرات عديده بود ليکن براي جلوگيري از خطرات احتمالي در آن زمان ، ايران اقدام به احداث راه ريلي کنار پل از سمت کنار پل روستاي استران نمود ولي به علت سربالائي مضاعف جواب گوي حرکت لکو موتيوها نشد که با ترميم و تزريق بتون به پايه هاي بتوني پل ، توسط مهندسين ايراني ، عملا راه کنارگذر باير ماند .
وجود پل هوائي قطور از جاذبه هاي گردشگري شهرستان خوي نيز به شمار مي آيد که با باز گشائي بازارچه مرزي رازي و افزايش تردد مردم موجب خواهد شد که زيبائي هاي طبيعت دره قطور بيشتر نمايانده شود .