قره کليسا

قره کليسا ( کليساي تادئوس مقدس ) ، نام کليسايي تاريخي در استان آذربايجان غربي ايران است .

قره کليسا از بنا هاي مذهبي متعلق به ارامنه است . اين کليسا در جنوب ماکو و ?? کيلومتري شمال شرقي چالدران - قره ضياء الدين در کنار روستايي به همين نام واقع شده ‌است . در تاريخ ? ژوئيه ???? ، مجموعه قره کليسا ، شامل سه کليساي اصلي با نام ‌هاي قره کليسا يا سنت تادئوس ، سنت استپانوس و زور زور در فهرست ميراث جهاني يونسکو به ثبت رسيد .

تاريخچه قاره کليسا
قره کليسا در ناحيه به ‌به ‌جيک شهرستان چالدران . در سال ??? يا ??? هجري قمري تجديد بنا شد . فرمان شاه عباس اول صفوي در حمايت از ارمنيان بر روي سردر آن ديده مي ‌شود . عباس ميرزا وليعهد فتح ‌علي ‌شاه نيز تزئيناتي بر آن افزوده ‌است .

قره کليسا که در بين ارامنه به تاده مقدس معروف است ، در قرون چهارم تا ششم ميلادي بر روي مزار تادئوس ( طاطاؤس ) مقدس يكي از حواريون عيسي مسيح است . به استناد منابع تاريخي بخشي از ارمنيان پيرو دين زرتشت بوده‌ اند و بخشي نيز آئين مهرپرستي داشته‌ اند . براي نخستين بار در سال ?? ميلادي دو نفر از حواريون به نام‌ هاي طاطاوس و بارتولومئوس از شمال بين النهرين گذشته و براي تبليغ در شهر ( آرداز ) که مرکز پادشاهي ارامنه بود اقامت ميکنند و بدون توجه به دستور سنادوک ( پادشاه زرتشتي ارمنستان ) به تبليغ آيين مسيح دست مي زنند و در نتيجه ????نفر از جمله دختر پادشاه به نام ( ساندوخت ) به دين مسيح مي ‌گروند . و پادشاه ارمنستان براي ممانعت از تبليغ دين مسيح ، در سال ?? ميلادي فرمان قتل عام آنان را صادر مي کنند و همه ارامنه مسيحي ، از جمله دختر پادشاه به قتل مي ‌رسند و اجساد آنان را در محل فعلي قره کليسا و حوالي آن مدفون مي ‌سازند .

« تادئوس مقدس » که يکي از حواريون عيسي مسيح و از بنيان‌ گذاران کليساي ارمني است ، در سال ?? ميلادي بخاطر بشارت مسيحيت به قتل رسيد . مقبره وي در قره کليسا قرار دارد و به صورت يکي از زيارتگاه ‌هاي مهم ارمنيان از آن ياد مي‌ شود .

ارامنه مدعي هستند که کليساي طاطاوس اولين کليسايي است که به دستور مبشرين و حواريون مسيح در دنيا ساخته شده است و چون از نظر مذهبي شهادت را بزرگترين سعادت براي بشر مي دانند ، هر سال در روز هاي آخر تير ماه و هفته اول مرداد ماه که مصادف با قتل تادي مقدس و پيروان مسيحي او است در قره کليسا مراسم خاصي بر پا مي ‌دارند .

قره کليسا به عنوان نهمين ميراث تاريخي - فرهنگي ايران در سي و دومين کميته ميراث جهاني يونسکو در کبک کانادا ثبت جهاني شد .

قره در زبان آذري به معني سياه است و وجه تسميه اين نام سياه بودن قسمتي از کليساست .
ظاهرا ساختمان اصلي کليسا تماما از سنگ هاي سياه ساخته شده بود که پس از بازسازي ، قسمتي از سنگ ها با سنگ هاي سفيد جايگزين شده است .

به احتمال زياد اين عمل به صورت عمدي انجام شده تا آيندگان از شکل و ظاهر اوليه کليسا مطلع باشند .