درياچه اروميه
درياچه اروميه در شمال غربي ايران و در منطقه آذربايجان واقع شده‌ است . اين درياچه طبق آخرين تقسيمات کشوري ، بين دو استان آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي تقسيم شده‌ است . درياچه اروميه ، بزرگ ‌ترين درياچه داخلي ايران و دومين درياچه آب ‌شور دنيا است . آب اين درياچه بسيار شور بوده و عمدتاً از رودخانه ‌هاي زرينه‌ رود ، سيمينه ‌رود ، گدار ، باراندوز ، شهر چاي ، نازلو و زولا تغذيه مي ‌شود .
حوضه آبريز درياچه اروميه ، ?????? کيلومتر مربع است که پيرامون ?? مساحت کل کشور ايران را دربر مي‌ گيرد . اين حوضه با داشتن دشت هايي مانند دشت تبريز ، اروميه ، مراغه ، مهاباد ، مياندوآب ، نقده ، سلماس ، پيرانشهر ، آذرشهر و اشنويه ، يکي از کانون‌هاي ارزشمند فعاليت کشاورزي و دامداري در ايران به‌ شمار مي ‌رود .
درياچه اروميه بزرگ‌ ترين آبگير دايمي آسياي غربي است که در شمال غرب فلات ايران قرار گرفته ‌است . پارک ملي درياچه اروميه پس از مرداب انزلي ، از جالب‌ ترين و نغز ترين زيستگاه‌ هاي طبيعي جانوران در ايران به‌ شمار مي ‌رود . اين درياچه در حال حاضر ?? گونه پستاندار ، ??? گونه پرنده ، ?? گونه خزنده ، ? گونه دوزيست و ?? گونه ماهي حيات وحش اين درياچه را تشکيل داده ‌است .
آب درياچه اروميه بسيار شور و ميزان نمک محلول در آن دو برابر اقيانوس ‌ها است . به اين دليل ، هيچ ماهي و نرم‌ تني به جز گونه‌ هايي از سخت ‌پوستان در آن زندگي نمي ‌کنند و آب آن هيچ‌وقت يخ نمي‌ زند . شناکنندگان نيز مي‌ توانند بر روي آب آن شناور بمانند .
آب درياچه اروميه از دسته آب‌ هاي کلروره سديک مي‌ باشد و گل درياچه اروميه خميري سياه ‌رنگ و جزو گل‌ هاي کلروره ‌است که داراي خاصيت درماني براي بيماري ‌هايي چون رماتيسم و آرتروز و بيماري‌ هاي زنانه‌ است .
درياچه اروميه داراي ??? جزيره‌ است که همه آن‌ ها از سوي سازمان يونسکو به عنوان اندوخته طبيعي جهان به ثبت رسيده ‌است . جزيره اِشک ، زيستگاه پرندگان زيباي کوچگ ،ر از جمله مرغ آتش و تنجه و نيز گوزن زرد ايراني است . براي گشت و گذار در درياچه و جزيره‌هاي آن مي‌توان از دو کشتي سهند و نوح ، يا قايق‌هاي گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت .
 
تاريخچه
کريستال‌هاي نمک در درياچه اروميه
نام کهن اين درياچه چيچَست بوده‌است . اين واژه ، واژه‌ايست از زبان اوستايي و پارسي باستان و تلفظ آن چَئِچَستَ بوده ‌است . درياچه چيچست در اسطوره‌ هاي ايراني نقشي بنيادين دارد . عرصه بسياري از رويداد هاي مهم زندگي کيخسرو ، کرانه اين درياچه بوده‌ است . دژ بهمن که کيخسرو در نبردي غول ‌آسا و سهمگين آن را مي‌ گشايد و از چنگ ديوان به‌در مي ‌آورد ، در نزديکي همين درياچه بوده و بسياري از اسطوره‌ هاي ديگر .
در دوران پهلوي به مناسبت پادشاهي رضاشاه پهلوي ، به اين درياچه نام رضائيه داده شد .
درياچه اروميه يکي از زيستگاه‌ هاي طبيعي مهم در منطقه آذربايجان که در عين حال براي ورزش‌ هاي آبي همانند شنا ، قايقراني و اسکي روي آب نيز بسيار مناسب مي ‌باشد ، در آستانه خشک شدن است . اين درياچه که با سواحل زيبا و آب‌ شور و شفابخش خود گردشگران بسياري را در فصول مختلف و علي ‌الخصوص در تابستان به‌ سوي خود جلب مي ‌نمايد ، از نظر داشتن مينرال‌ هاي مختلف ، داراي يکي از کمياب ‌ترين منابع طبيعي بوده و متأسفانه امروزه با تهديدي بسيار جدي روبروست .
 
اين درياچه به‌دليل شرايط جغرافيايي و توپوگرافيکي خاص خود به‌ همراه رودخانه‌ ها ، دشت‌ ها ، مرغزار ها ، جزئي از ثروت طبيعي ايران به ‌ساب مي‌ آيد که در محدوده ‌اي به‌ نام پارک ملي درياچه اروميه به‌ وسعت ????? هکتار واقع گرديده و به اصطلاح تحت حمايت قرار دارد . به‌ دليل چاره‌ انديشي براي مقابله با کاهش سطح آب و افزايش ميزان نمک آن اين درياچه در سال‌ هاي اخير ، گردهمايي ‌اي در روزهاي شانزدهم و هفدهم نوامبر در تبريز برگزار گرديد . در اين گردهمائي که کارشناساني از استان‌ هاي آذربايجان غربي و شرقي در آن شرکت جسته بودند ، معلوم گرديد که شرايط نامناسب درياچه اروميه بارها و بارها به‌گوش مقامات ذيربط در تهران رسانده شده‌ است ، ولي هيچ اقدامي در اين راستا صورت نپذيرفته ‌است . در اين گردهمايي همچنين توجه همگان به وجود سيصد ميليگرم نمک در هر ليتر آب درياچه که افزايشي قابل توجه مي ‌باشد ، جلب گرديده و اعلام گرديد که علت افزايش ميزان نمک آب درياچه کاهش آب رودخانه‌ هاي حوضه آن بوده و در صورت عدم اتخاذ تدبيري مؤثر آب درياچه خشک شده و مردم منطقه از اين امر متضرر خواهند شد .
گفته مي‌شود که کارشناسان شرکت کننده در اين گردهمايي بر اين امر هم‌داستان بودند که مقصر اصلي خطر خشکي درياچه اروميه ، دولت است که نسبت به برخي مسايل استان آذربايجان غربي بي ‌تفاوت رفتار مي ‌نمايد . برخي کارشناسان بر اين عقيده اند که درياچه اروميه به‌دليل تنوع بيولوژيکي خود از طرف يونسکو به‌ عنوان پارک ملي و محيط بيوسفر قبول شده ‌است ، ولي به‌دليل بي ‌تفاوتي دولت ، با خطر خشک‌ شدن روبه‌رو شده ‌است .
ارزش اقتصادي
مطالعات اکتشافي انجام شده براي استحصال نمک از درياچه اروميه نشان داده است که مجموع ته نشست جامد درياچه به بيش از 5 ميليارد تن مي‌رسد . در اين ميان پتاسيم برحسب K_2O حدود 27 ميليون تن و برحسب سولفات پتاسيم حدود 60 ميليون تن ، منيزيا 240 ميليون تن ، بروميد حدود 28 تن و ليتيم حدود 250 تن برآورد شده است . بنابراين ، پس از مطالعات فرآوري ، استحصال نمک هاي درياچه اروميه با احداث حوضچه هاي تبخير خورشيدي و کارخانه هاي فرآوري ، امکان پذير است .
 
اهميت و ارزش پارک ملي :
- ارزش حفاظتي به جهت داشتن انواع گونه هاي حيات وحش
- ارزش حفاظتي به جهت داشتن انواع گونه هاي پوشش گياهي در سطح جزاير
- ايجاد تعادل طبيعي در منطقه آذربايجان
- ارزش توريستي ، تفريحي و اجتماعي
- داشتن عناويني بمانند : پارک ملي ، اندو ختگاه زيست سپهر و تالاب بين المللي
- ارزش طبي ( لجن درماني  )
- ذخيره گاه زيست سپهر
- تالاب بين المللي ( ثبت شده در کنوانسيون رامسر  )
 
جزاير پارک ملي درياچه اروميه
 پارک ملي درياچه اروميه شامل 102 جزيره بزرگ و کوچک مي باشد که مهمترين آنها عبارتند از :
جزيره کبودان ( قويون داغي ) با 3125 هکتار مساحت
 جزيره اشک با 1250 هکتار مساحت
 جزيره اسپير با 1250 هکتار مساحت
 جزيره آرزو با 800 هکتار مساحت
 جزاير نهگانه ( محل تخمگذاري پرندگان )
 
roshd.ir
ostan-ag.gov.ir
 
آذربايجان غربي | درياچه اروميه