نماد اعتماد ملی



Smartsupp Live Chat

بناي رختشويخانه در خيابان سعدي وسط و در مرکز شهر زنجان واقع شده است و هم اکنون به صورت موزه مي‌باشد و مردم مي‌توانند از آن بازديد کنند . اين بنا در سال هاي گذشته به جهت وجود هواي سرد در زمستان ها براي بانوان زنجاني ساخته شده است . اين بنا توسط دو برادر به نام ‌هاي‌ مشهدي‌ اکبر معمار و مشهدي‌ اسماعيل بنا ساخته‌ شده‌ است . اين بنا در محلي که قبل ها به نام بابا جمال چوقوري شناخته مي ‌شد ، احداث شد .
زمين اين بنا توسط علي اکبر خان توفيقي شهردار وقت زنجان ابتياع شده بود .
بناي تاريخي رختشوي خانه زنجان در مرکز بافت تاريخي شهر زنجان در محل معروف به بابا جامال چوقوري ( گودال باباجمال ) قرار گرفته و در سال 1345 ه .ق توسط اولين شهردار زنجان ( علي اکبر توفيقي ) ساخته شده است  . دسترسي به بناي رختشوي خانه از خيابان سعدي از طريق کوچه فرهنگ نيز امکان پذير است . از روي سبک و سياق معماري اين بنا مي ‌توان ساخت ان را به اواخر دوره قاجاريه و اوايل دوره پهلوي نسبت داد . هدف از ساخت اين رختشوي خانه تامين امنيت و اسايش زنان در يک مکان سر پوشيده بوده است . آب اين محدوده که داراي فضا هاي متعددي است از قنات قلعچه حاجي ميربها الدين تامين مي ‌شد فضا هاي اين مجموعه را مي ‌توان به دو بخش مديريت رختشوي خانه شامل حيات و قسمت مسکوني و فضاي اصلي شستشوي رخت که خود داراي چهار قسمت است تقسيم کرد . حياط محوطه اي است به شکل مربع و مستطيل به ميزان 400 متر مربع ( 32×12متر ) شامل درختکاري و فضاي سبز ، و اعياني آن در جبهه شمالي محوطه به مقدار 60 متر مربع شامل دو اطاق و يک ورودي است که اين ورودي فضا هاي محوطه ، سرايداري و محل شستشوي رخت را به همديگر متصل مي نمايد .
پلان و نماي اين واحد مسکوني داراي بار فرهنگي بوده و به سبک معماري سنتي شناخته شده زنجان احداث گرديده است . خزينه اين رختشوي خانه 17متر طول 55/11متر عرض و حدود 8 متر ارتفاع دارد فضايي شبيه تراس مشرف به فضاي رختشوي خانه وجود دارد که به عبارتي مي ‌توان ان را شاه نشين و محل مديريت ناميد . محل ورودي بنا به شبکه ارتباتي کوچه‌ هاي شهر را پيدا مي‌ کرد و خانمي که گفته مي ‌شود همسر معمار اين بنا بوده است کار کنترل و نظارت بر امور رختشوي خانه را بر عهده داشت و در قبال اين کار مبلغي ماهيانه دريافت مي‌ کرد . از معماري اين فضا چنين استنباط مي ‌شود که معمار اشنايي کاملي به شيوه سنتي داشته که توانسته است با کمک قوس ها و نورگير ها فضاي دل انگيزي را در قسمت بالاي انبار سالن اصلي رختشوي خانه و تردد افراد را انجام مي ‌داده است . طراحي و اجراي فضاي داخلي و اصلي بناي رختشوي خانه پرسپکتيو بسيار زيبايي دارد و سالن ان با 11ستون به طور قرينه به دو قسمت تقسيم شده است اين فضا از سالني به عرض 7/13متر طول 62متر و مساحت زير بناي 850 متر مربع برخوردار است . فاصله 11ستوني که به طور قرينه سالن را به دو قسمت تقسيم کرده اند در جهت قرينه از چهار واحد حوضچه و مجاري اب در حد فاصل حوضچه ‌ها تشکيل يافته و حدود آن را سنگ هاي حجاري شده از جنس تراورتن از يکديگر مجزا مي ‌کند .
از نظر تشابه کاربري چنين بنايي در هيچ قسمتي از ايران به اين شکل ديده نشده ولي از نظر معماري با مساجد عباس قلي خان و دروازه ارگ قابل مقايسه است اين بنا به طور عام المنفعه و شبانه روزي بود و بابت استفاده از آن هيچ پولي از شهر وندان دريافت نمي ‌شده است . بناي رختشوي خانه شهر زنجان هم اکنون مهمترين موزه اين استان است و در ان انواع لباس هاي محلي زيور الات ابزار و وسايل مورد استفاده بانوان در معرض ديد همگان قرار گرفته است .

farzad abdollahi 02166607667