بقعه سيد امين الدين جبراييل

 بقعه سيد امين ‌الدين جبراييل ، يا بقعه کلخوران ، آرامگاه پدر شيخ صفي‌ الدين اسحق اردبيلي جد سلاطين صفوي است و در روستاي کلخوران در سه کيلومتري اردبيل واقع شده‌ است . روستاي کلخوران نيز گاه به نام اين بقعه « کلخوران شيخ » خوانده مي ‌شود .

بناي بقعه مربوط به اوايل قرن دهم هجري قمري است . اين بنا در محوطه مشجري به ابعاد ??? در ??? متر قرار دارد که مقبره سيد امين ‌الدين جبراييل به صورت يک هشت ضلعي در وسط باغ قرار گرفته‌ است . قسمتي از نماي پا کار بنا از سنگ هاي منتظم ساخته شده که روي آنها ديوار هاي جانبي بقعه از آجر بنا شده‌ است . بيرون بقعه با تزيينات کاشي به صورت تلفيقي کار شده‌ است . سقف اين بقعه مسطح است که در وسط آن گنبد آجري به نسبت بزرگي قرار دارد . در ورودي بقعه يک ايوان قرار گرفته که داراي تذهيب کاشي است .

در دو طرف در ورودي نقش يک شير و يک پلنگ کشيده شده‌ است که با زنجير به يکديگر بسته شده ‌اند . سبک نقاشي مربوط به دوره صفوي است . در داخل رواق بقعه گچبري و مقرنس‌ کاري بسيار ظريف و زيبايي کار شده ‌است . در دو طرف رواق دو خواجه‌ نشين ساخته شده که به اتاق هاي کوچکي منتهي مي شوند . از وجود اتاق‌ ها براي بيتوته زائرين بقعه استفاده مي ‌شده ‌است . سقف رواق داراي گچبري است . اين گچبري‌ ها با رنگ هاي طلايي و آبي داراي اسليمي ‌هاي زيبا و گل هاي شاه‌ عباسي است که حاکي از آرامش و معنويت محيط و فضاي بقعه ‌است . ديوار هاي کناري رواق داراي کاشيکاري معرق است و در برخي قسمت ‌ها کاشي ‌هاي اصيل هشت ضلعي کار شده ‌است . درب ورودي بقعه از چوب جنگلي ساخته شده که روي آن اشکالي به شکل لوزي و هشت ضلعي نقش بسته ‌است . آثار هنري از جمله کنده کاري و منبت بر روي اين در مشاهده مي ‌شود . در وسط رواق ، مقبره صندوق چوبي و ساده سيد امين‌ الدين جبراييل قرار گرفته که ابعاد آن ?/?در?در? متر است .

بنا بر گفته جهانگردان ، در دوره صفوي اين بقعه داراي فرش هاي زيبا و پرده‌ هاي نفيس بوده که اکنون اثري از آنها باقي نيست . روي ازاره بيروني ديوار هاي جانبي بقعه آياتي از قرآن به صورن گچبري نقش بسته که از اهميت هنري شايان توجهي برخوردار است . در دو طرف شاه ‌نشين جنوبي بقعه ، دو اتاق شش ضلعي قرار دارد که داراي سقف مقرنس زيبا و ظريفي است که کتيبه ‌اي بر روي در چوبي آن حکاکي شده ‌است .