نماد اعتماد ملی



Smartsupp Live Chat

قلعه مچي ، اين قلعه و بنا هاي وابسته به آن در سه کيلومتري شرق حوضدار سيستان و ? کيلومتري شهر سوخته و ?? کيلومتري جنوب غربي زابل قرار دارد . اين قلعه مقر و کاخ خاندان رئيسي ، فرمانروايان جنوبي سيستان مي ‌باشد که از خشت و گل ساخته شده است . ارتفاع ايوان شمالي اين قلعه از زمين ?? متر و دهانه آن ?/? متر پهنا دارد . در اين منطقه باقي مانده يک آسياب بادي نيز وجود دارد که نمونه هاي آن در دوران اسلامي و در تمام نقاط سيستان وجود داشته است .
در جنوب غربي اين قلعه و به فاصله ?کيلومتري آن تعدادي تپه کوچک وجود دارد که سفال هاي کشف شده مربوط به دوران پيش از تاريخ است . در اين منطقه کتيبه اي از سال ???? هجري قمري (1717 ميلادي) مربوط به ميرجعفرخان کشف شده است .
مصالح به‌کار رفته در آن چينه و خشت است . اين کاخ هرچند با توجه به عوامل جغرافيايي و سياسي متروک شده است ولي همچنان به عنوان نماد هنر معماري خشت و چينه از دوران صفوي در دشت سيستان از منزلتي ويژه برخوردار است . در حال حاضر اين اثر توسط ميراث فرهنگي استان مورد مرمت و بازسازي قرار گرفته است .
منطقه حوضدار به روايت تاريخ در دوران اسلامي از تمدن و آباداني بالايي برخوردار بود  . واين دوره از اواخر دوره ساساني آغاز شده و در دوره صفويه به اوج خود رسيده و نهايتا در دوره قاجاريه رو به افول و نابودي مي رود شاهد اين اوج عظمت منطقه در دوره اسلامي و خصوصا در عصر صفويه بقايايي ابنيه نيمه ويران از قبيل کاخ کاروانسرا قلعه و آسياب هاي بادي متعدد و همچنين مجموعه اي از منازل مسکوني در دشت مچي مي باشد مچ برگرفته از مک به معناي نخل خرما مي باشد قلعه يا کاخ مچي يادماني از اوج اين دوره در منطقه است .
که مقر و کاخ فرمانروايي خاندان رئيسي از فرمانروايان تمدن جنوبي سيستان مي باشد .
اين کاخ به قلعه نيز معروف است يادماني از عظمت و هنر معماري عصر صفويه محسوب مي شود که در پهنه دشت سيستان در کنار ساير آثار به يادگار مانده است .
نقشه ساختماني بصورت تقريبا مربع ( 5/39*38 ) متر و از نوع بناهاي دو ايواني و مصالح آن تماما از خشت و خام و گل بوده از دو قسمت عمده تشکيل يافته است يکي بناي اصلي کاخ يا قلعه و ديگري مجموعه معماري الحاقي پيروامون آن مي باشد  .
فرم و نقشه کلي بنا اصلي کاخ بصورت مربع و بخضي از آن در دو طبقه اجرا شده است ورودي اصلي بنا د ضلع جنوبي واقع شده که پس از ورود به يک فضاي هشتي شکل به حياط مرکزي راه مي يابد و ايوان زيبا در قسمت شمال و جنوب حياط مرکزي و مجموعه اي از اطاق ها تقريبا به صورت قرينه در اضلاع ديگر قرار گرفته که همگي به حياط مرکزي راه مي يابند .
ايوان شمالي عريض و مرتفع آن از زيباترين شيو هاي معماري و اجراي طاق و قوس در منظقه به شماره مي آيد که در دو طرف غرب و شرق آن دو سالن يا فضاي بزرگ با پوشش گنبدي وجود دارد  .
مجموعه معماري طبقه دوم بيشتر در ضلع غربي بصورت يک راهرو کم عرض با طاق نماهاي هلالي شکل که در امتداد مجموعه اطلاق هاي طبقه فوقاني قرار گرفته است .
بناي اصلي مربع شکل کاخ بوسيله مجموعه معماري خارجي که شامل اتاق هاي نگهباني و حصارهاي متعدد است حفاظت مي گردد  .
اين بناي ارزشمند دوره اسلامي به عنوان برگي از تاريه منطقه سيستان در تاريخ 9/8/1377 با شماره 2135 در ليست آثار ملي کشور به ثبت رسيد و مورد حفاظت و حمايت قانوني قرار گرفت در راستاي اهداف سازمان ميراث فرهنگي کشور با توجه به اهميت اين اثر ارزشمند معماري دوره اسلامي عصر صفويه کار مرمت اضطراري پوشش سقف ايوان شماليس بنا با بهره گيري از کمک هاي مالي و همه جانبه سازمان محترم عمران سيستان در سال هاي 1377 و 1376 ه ش انجام گرديد ولي متاسفانه به علت نداشتن را دسترسي مناسب براي انتقال آب و مصالح و عدم وجود آبادي داراي سکنه در منطقه و محدوديت امکانات ميراث فرهنگي استان کار جدي در محل انجام نشده اميد است در آينده با پشتيباني فرماندار محترم شهرستان زابل و سازمان محترم عمران سيستان با ايجاد راه دسترسي به محل و تامين اعتبار مرمتي مورد نياز بتوانيم نسبت به مرمت اين قلعه و همچنين آسياب بادي موجود را جوار آن که نمونه ارزمشندي است از استفاده مردم منطقه از نيروي بالقوه باد اقدام نماييم شايان ذکر است که د راستاي اين حرکت ميراث فرهنگي استان ماکت آسياب بادي را تهيه نموده که در گزارشات بعدي نسبت به معرفي آن اقدام خواهد نمود  .

farzad abdollahi 02166607667