اين موزه در فضاي دل انگيز خانه تاريخي سلماسي تبريز ، بنا شده در دوره قاجار و ثبت شده در آثار ملي کشور ( به شماره  1862) تاسيس شده است  . ساختمان در سه ضلع حياط ( عرصه 650 متر مربع ) در دو طبقه با زيربناي 875 متر مربع بنا گرديده است  .
طبقه زير زمين ضلع شمالي که توسط پله اي به هشتي ورودي نيز متصل است حوضخانه ناميده مي شود و ديگر قسمت هاي زير زمين شامل مطبخ ، انبار ارزاق و آب انبار مي باشد . طبقه همکف داراي طنبي هاي اصلي و جانبي در اضلاع شمالي شرقي و غربي با پنجره هاي اروسي است  . بنا داراي تذهيب در کمره اتاق ها ، شومينه ها و گچبري در سقف طنبي هاي شمالي و شرقي است  .
مصالح بکار رفته در بنا شامل سنگ لاشه با ملات ساروج در پي ها است و ديواره هاي زيرزمين ترکيبي از سنگ و آجر ( تفليسي ) و ديوار هاي فوقاني ( همکف ) خشتي با روکش آجري است  .
در اين موزه انواع ابزار توزين مانند ترازو هاي زرگري ، قپان‌ هاي بزرگ ميادين بار ، سنگ ‌وزنه‌ ها ، پيمانه ‌هاي نفتي ، وسايل مربوط به علم نجوم مانند اسطرلاب ، ابزار هاي سنجش مربوط به علم هواشناسي ، قطب ‌نماها و ساعت ‌هاي مربوط به سده‌ هاي گذشته به نمايش گذاشته‌ شده ‌اند . همچنين يک تنه درخت ? ميليون ساله متعلق به دوره پليوسن از دوران زمين‌ شناسي نوزيستي نيز در اين موزه نگهداري مي ‌شود .
اين تنه درخت متعلق به دوره پليوسن از دوران سنوزوئيک آخرين دوره زمين‌ شناسي بوده ، يکسال پيش از سوي يک زمين شناس محلي در پارس ‌آباد مغان ، خريداري و به تبريز منتقل شده است  .
جنس اين درخت با گذشت زمان تبديل به سنگ سيليسي شده و حالت فسيلي و سنگواره ‌اي پيدا کرده است  .
همچنين آوند ها و ديواره اين درخت با جذب مواد‌آلي سخت شده و لايه بيروني آن رنگي شبيه زنگ زدگي آهن به خود گرفته است  .
 
وجود پمپ بنزين 100 ساله در موزه سنجش تبريز
نمونه اي از اولين نسل پمپ هاي بنزين ايران در موزه سنجش تبريز نگهداري مي شود .
نمونه اولين پمپ هاي بنزين موجود در ايران که پمپي دستي است  ، در موزه سنجش نگهداري مي شود .
اين پمپ که از دو پيمانه شيشه اي براي نگهداري و پمپاژ بنزين تشکيل شده است ، از طريق يک شلنگ متصل به مخزن پر از بنزين شده و پس از گردش بنزين در شيشه اول و انتقال آن به شيشه دوم  ، از طريق نازل باک خودرو را پر مي کرده است  .
وجود سامانه خاصي اين پمپ را به نمونه منحصر به فردي از دقت و کارآيي تبديل کرده و از هدر رفتن بنزين جلوگيري به عمل مي آورده است . افراد قبل از استفاده از اين پمپ بنزين بايد ميزان بنزين مورد نظر خود را بر روي صفحه مدرج متصل به پمپ مشخص مي کردند و سپس نسبت به پر کردن باک خودرو اقدام مي نمودند . با اين تمهيد ، پمپ به شکل خودکار در ميزان بنزين تعيين شده قفل مي شد و بنزين بيشتري از پمپ خارج نمي گرديد .
پمپ بنزين دستي موجود در موزه سنجش در حدود يکصد سال قدمت دارد و ساخت کشور انگلستان مي باشد . اين پمپ بنزين تاريخي توسط شرکت نفت استان به موزه اهدا شده تا ضمن حفاظت و حراست از آن ، عموم مردم نيز بتوانند از اين اثر تاريخي و جالب ديدن نمايند و با تاريخچه وسايل مورد استفاده و روزمره خود بيشتر آشنا گردند .
 
وجود ساعت تاريخي امپراتور روم باستان در موزه سنجش تبريز
نمونه منحصر به فردي از ساعت ‌اي ريخته گري شده با تصوير يکي از امپراتور هاي روم باستان در تبريز و در موزه تخصصي سنجش وجود دارد .
يکي از اشياي مهم و ديدني موزه ، ساعتي برنزي ريخته گري شده ايست که با طلا روکش گشته است  .
اين ساعت در قرن 17 ميلادي در شهر کان از شهرهاي کشور فرانسه ساخته شده و مزين به تصوير سزار اگوست ، از امپراتوران روم باستان است  .
در زير مجسمه سزار در روي ساعت ، نام دو شهر ترابيا و ترازيمنس که از شهر هاي مهم دوران روم باستان است نقش شده اند .
در ساخت اين مجسمه ، سزار با لباس و يراق آلات کامل جنگي ايستاده و تصوير وي قدرت و ابهت و توانمندي يک امپراتور را نشان مي دهد .
در مورد کارکرد اين ساعت تاريخي و ساعت هاي مشابه آن مي توان گفت که اين ساعت‌ به طور معمول از 2 کوک بهره گرفته اند که يکي از آنها براي کوک کردن ساعت و ديگري براي کوک کردن زنگ ساعت مورد استفاده قرار مي گرفته است و در اين ساعت با وجود قدمت زياد هر دوي اين کوک ها به درستي کار مي کنند .
اين ساعت يکي از هداياي اهدا شده به اشراف ايران از طرف اشراف اروپايي است که نسل به نسل در کشور گشته و در نهايت به موزه سنجش رسيده تا نمونه کم نظير ساعت سازي قرن 17 در تبريز و در موزه تخصصي سنجش موجود باشد .
ساختمان اين موزه داراي فضاي دل ‌انگيز در سه ضلع حياط و عرصه 650 متر مربعي در دو طبقه با زير بناي 875 متر مربع بنا شده است  .
مردم تاريخ دوست شهر و گردشگران محترم مي توانند همه روزه از ساعت 8 صبح لغايت 21 شب ، با حضور در موزه تخصصي و بسيار زيباي سنجش ، که در خيابان مقصوديه و در فاصله کمي از عمارت شهرداري و مرکز اطلاع رساني گردشگري واقع است ، انواع آلات و ادوات سنجش را مشاهده نموده و با تاريخچه آنها آشنا شوند .